Avropa Şurası

2014 ve 2017 seneleri Avropa Şurası Nazirler Komiteti «Ukrainadaki vaziyet» adlı 11 qarar, 2018 senesi quralaynıñ 3-nde «Qırım MC ve Aqyar şeerinde vaziyet» qararnı, 2021 senesi quralaynıñ 11-nde «Qırım MC ve Aqyar şeerinde insan aqları ile bağlı vaziyet»  qararnı qabul etti. Bu qararlarda, Rusiye tarafından muvaqqat işğal etilgen topraqlarda insan aqlarına dair halqara uquqnıñ, halqara gumanitar uquqnıñ ve halqara uquqnıñ bozuluvı takbih etilip,  Ukraina topraq bütünligine destek resmen ilân etildi. 

Avropa Şurası Parlament Assambleyası da defalarca Qırım ve Donbas meselelerine diqqat çekti. Esas vesiqaları arasında böyle qararlar: 

• «Ukrainadaki soñki vaqialar: demokratik institutlarnıñ işlemesi ögünde telükeler» 1988 (2014) 2014 senesi çiçek ayınıñ 9 tarihlı.
• «Rusiye delegatsiyasınıñ evelden tasdıqlanğan saliyahiyetleriniñ ğayrıdan baqıluvı» 1990 (2014) 2014 senesi çiçek ayınıñ 10 tarihlı. RF delegatsiyası Assambleyada ses berme aqqından, PACE-niñ idare etme organlarında temsil olunmaq aqqından,  PACE-niñ missiyalarında iştirak etmek aqqından marum etildi. Sebep, Qırımnıñ işğali ve Ukrainanıñ iç işlerine kirişüv oldı.
• «RF delegatsiyasınıñ evel tasdıqlanğan salâhiyetleriniñ lâğu etilme meselesi» 2063 (2015) 2015 senesi ilk yaz ayınıñ 24 tarihlı. PACE Rusiye ordusınıñ Ukraina topraqlarında bulunuvını tanıdı.
• 2067 (2015) Qarar ve 2076 (2015) Tevsiyeler «Çatışma vaqtında bellisiz ğayıp olğan şahıslar» 2015 senesi ilk yaz ayınıñ 25 tarihlı. Ukrainağa qarşı Rusiye tecavuzı faktı tesbit etile. 
• «Ukrainağa qarşı Rusiye tecavuzınıñ siyasiy aqibetleri» 2132 (2016) 2016 senesi orta küz ayınıñ 12 tarihlı. Assambleya ilk küz ayınıñ 18-nde işğal etilgen Qırımda keçirilgen  RF Devlet Dumasına qanunsız saylavlarnı takbih ete ve neticelerini yararsız saya. 
• «Ukraina akimiyeti tarafından nezaret etilmegen Ukraina topraqlarında insan aqlarınıñ bozuluv allarında qoruv vastalar»  2133 (2016)  2016 senesi orta küz ayınıñ 12 tarihlı. Bu, RF çatışmanıñ tarafı kibi tanığan ilk halqara vesiqadır. 
• «RF tarafından siyasiy mabüs olaraq tutulğan Ukraina vatandaşları 2231 (2018) 2018 senesi ilk yaz ayınıñ 28 tarihlı. 
• «Azaq deñizi ve Keriç boğazı etrafında kerginlikniñ artması ve Avropa telükesizligi ögünde havflar» 2259 (2019) 2019 senesi qara qış ayınıñ 24. 
• «Qırımda qırımtatarlarğa qarşı etilgen insan aqlarınıñ bozuluvı 2387 (2021) 2021 senesi ilk yaz ayınıñ 23 tarihlı.